Haber: Bedrettin Şuay
Ardahan Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Öztürk Emiroğlu, Yükseköğretim Kurulu, Bilim İletişim Ofisi ve Bilim Kafe iş birliğinde düzenlenen “Dünyada Türkçe Öğretimi” başlıklı konferansta Türkçenin tarihsel gelişimi, dil öğretiminin temel dinamikleri ve çağdaş dil politikaları çerçevesinde Türkçenin küresel konumunu ele alan kapsamlı bir sunum yaptı. Ardahan Ticaret ve Sanayi Odası Konferans Salonu’nda gerçekleştirilen programa; Ardahan İl Millî Eğitim Müdürü Yusuf Uzantı, ATSO Başkanı Çetin Demirci, öğretmenler, akademisyenler, öğrenciler ve çok sayıda davetli katıldı. Katılımın genişliği, Türkçenin toplumsal yaşamın bütün katmanlarında ortak bir değer olduğunu bir kez daha ortaya koydu.
“Türkçe dünyanın en matematiksel dillerinden biri”
Konuşmasına Türkçenin yapısal özelliklerine dikkat çekerek başlayan Rektör Emiroğlu, dilin büyük ve küçük ünlü uyumu gibi sistematik kurallarla dünyanın en matematiksel dillerinden biri olduğunu belirtti. Bu yönüyle Türkçenin öğrenilebilirlik ve tutarlılık açısından benzersiz bir yapıya sahip olduğunu vurguladı.
Türkçe öğretiminin kökleri Göktürk dönemine dayanıyor
Türkçenin yabancılara öğretiminin sanılanın aksine Tanzimat döneminde değil, Göktürkler’e kadar uzandığını ifade eden Prof. Dr. Emiroğlu, Orhun Yazıtları ve eski Çin kaynaklarının 7. yüzyılda Çinlilerin Türkçe öğrendiğini açıkça gösterdiğini söyledi. Bu bulguların Türkçenin tarih boyunca etkileşime açık bir dil olduğunu kanıtladığını dile getirdi.
Dil öğreniminin tarihsel motivasyonları
Din, kültür, ticaret ve askerî güç gibi faktörlerin tarihte dil öğreniminin temel belirleyicileri olduğunu ifade eden Rektör; Türklerin tarih sahnesindeki etkisinin, askerî terminolojinin dünya dillerine geçmesinin ve geniş bir coğrafyada etkileşim kurmasının Türkçeyi uzun yıllar boyunca cazip kıldığını belirtti.
Sözlük ve metin geleneğinin öğretimdeki önemi
Konferansta Kaşgarlı Mahmud’dan Ali Şîr Nevaî’ye, Codex Cumanicus’tan Osmanlı’nın Dragoman geleneğine kadar uzanan zengin bir tarihsel çerçeve sunuldu. Rektör Emiroğlu, sözlük ve gramer çalışmalarının yabancı dil öğretiminde kritik bir eşik oluşturduğunu vurguladı.
Avrupa’da Türkçe öğretimi ve modern yöntemler
17. yüzyılda Meninski’nin çok dilli sözlükleri ve Osmanlı diplomasi çevrelerinde yetişen tercümanların Avrupa’daki Türkçe öğretimine büyük katkı sağladığını belirten Emiroğlu, modern dil öğretiminde bugün kullanılan dört temel beceri yaklaşımının ilk örneklerinin de Meninski tarafından ortaya konulduğunu ifade etti.
Atatürk’ün Türkçe öğretimine verdiği önem
Rektör, Cumhuriyet döneminde yabancılara Türkçe öğretimine yönelik ilk kurumsal girişimin Mustafa Kemal Atatürk tarafından Kara Harp Okulu’nda başlatıldığını açıkladı. Dil devrimi, Türk Dil Kurumu ve sözlük çalışmalarının Türkçenin bilim dili olarak güçlenmesinde kritik rol oynadığını söyledi.
Ortak Türk Alfabesi ve Türkçenin geleceği
Prof. Dr. Emiroğlu, Türk dünyası için stratejik öneme sahip Ortak Türk Alfabesinin kabulünün, Türkçenin küresel görünürlüğü ve sürdürülebilirliği için büyük önem taşıdığını belirtti. Avrupa’da 6 milyondan fazla insanın Türkçe konuştuğunu hatırlatarak, Türkçenin uluslararası arenada güçlü bir dil olduğunu vurguladı.
Dil politikaları ve kurumların rolü
Yunus Emre Enstitüsü ve Maarif Vakfı gibi kurumların Türkçenin dünyada tanıtımı ve öğretimi açısından stratejik bir görev üstlendiğini ifade eden Rektör, bilimsel yöntemlerle çalışan ve uzmanlığın ön planda olduğu yapıların güçlendirilmesinin önemine dikkat çekti.
“Türkçe bir medeniyet dilidir”
Konuşmasını Türkçenin matematiksel yapısı, tarihi derinliği ve kültürel zenginliğine vurgu yaparak tamamlayan Prof. Dr. Emiroğlu, Türkçenin yalnızca bir iletişim aracı değil, dünya medeniyetine yön vermiş köklü bir kültür dili olduğunu ifade etti. Sunumunun sonunda tüm paydaşlara teşekkür ederek şu sözleri dile getirdi:
“Türkçenin bilimsel derinliğini ve kültürel taşıyıcılığını güçlendirmek yalnızca üniversitelerin değil, tüm eğitim paydaşlarının ortak sorumluluğudur. Ardahan Üniversitesi olarak Türkçenin uluslararası görünürlüğünü artırmaya yönelik çalışmalarımıza kararlılıkla devam edeceğiz.”
