Kurban Keserken Hasta Olmayın!

“Âişe (R.A.)’dan rivayet edildiğine göre, Resulullah (S.A.V.) şöyle buyurmuştur: “Âdemoğlu kurban kesme gününde Allah katında kan akıtmaktan daha sevimli bir amel işlememiştir. O kurban, kıyamet günü boynuzları, kılları ve tırnaklarıyla gelecektir. Kurbanın kanı yere düşmeden önce Allah katında hemen kabul olunur. Bu sebeple kestiğiniz kurbanlardan dolayı sıkıntı değil gönlünüz hoş olsun.” (İbn Mâce, Edahî: 3)
Kurban bayramına yetişmenin güzel heyecanını yaşadığımız bu günlerde kestiğiniz kurbanlık hayvanlardan insana bulaşabilen Burucella, Anhtrax, Şap, Kist Hidatik ve benzeri hastalıklar kesim sırasında etten, kan ve solunum yoluyla insana bulaşabilmektedir. Özellikle Kist Hidatik hastalığı kurban kesiminde gözle görülebilmektedir. Bugün bu hastalıktan bahsetmeye çalışacağım.
Kist hidatik hastalığı halen dünyanın birçok bölgesinde endemik olarak görülmekte ve bölgemiz ve ülkemiz için yaygın bir sağlık sorunu olarak önemini korumaktadır. Bu hastalık, Echinococcus granulosus’un larva sestodlarının neden olduğu bir zoonozdur. Kistlerin yaklaşık %50-70’i karaciğerde yerleşir. Köpek, kurt, çakal gibi karnivorların ince bağırsaklarında yaşayan Echinococcus granulosus koyun, keçi, sığır, manda, at ve insan gibi pek çok canlıyı arakonak olarak kullanmaktadır. Arakonak tarafından ağızdan alınan yumurtalardan serbest kalan onkosfer karaciğer, akciğer, kalp gibi birçok organda parazitin larva formu olan kist hidatik’i oluşturmaktadır. Kist Hidatik, halk arasında “Köpek kisti” olarak bilinen, hayvanlardan insana geçebilen ancak insandan insana bulaşmayan, tedavisi geciktiğinde ölüme kadar götürebilen ciddi bir hastalıktır.
Hastalığın etkeni köpeklerin bağırsağı tarafından taşınırken dışkılama ile meradaki otlara ve çevreye atılır. Bu meralarda otlayan büyükbaş ve küçükbaş hayvanlar parazit ile bulaşmış otları yedikleri zaman parazit hayvanlara da bulaşmış olur. Bağırsaklara gelen parazit daha sonra başta karaciğer olmak üzere akciğer, kalp, beyin ve iç organlarda kistler meydana getirir. Köpeklerin serbest olarak dolaştığı meralardaki otları insanlar tüketecekse iyice yıkandıktan tüketmelidir.
İnsanlar bu kistli etleri ve parazitli otları tükettiği zaman parazit önce bağırsaklara gelir daha sonra ise karaciğere yerleşir ve bu şekilde insana bulaşmış olur. Hastalık hiçbir belirti göstermeyeceği gibi bulantı, kusma, koyu renkli idrar, karın ağrısı, karında şişlik ile kendini gösterebilir. Karaciğerde oluşan kistlerin patlaması ise ölümle sonuçlanabilir. Çocuklarda en sık yerleşim yeri akciğerlerdir.
Kurbanlık hayvanınızı kestiğiniz zaman başta karaciğeri olmak üzere bütün organlarını iyice kontrol edin ve aşağıdaki resimlerdeki gibi kistler varsa o etleri tüketmeyin. Bu kistli etleri köpeklerinize verirseniz köpeklerinize paraziti kendi ellerinizle bulaştırmış olursunuz.

Kurban kesiminde gözle görülebilen bu kistler kesinlikle patlatılmamalı ve çıplak elle temas edilmemelidir. Kist ile temas etmiş bıçaklar iyice yıkanıp dezenfekte edildikten sonra kullanılmalıdır.

Kist Hidatik’ten Korunma;
1- Kestiğiniz hayvanların etlerini ve organlarını detaylı olarak kontrol ediniz ve kist var ise tüketmeyiniz.
2- Meralarda yetişen otlar tüketilecekse çok iyi yıkanıp, dezenfekte edilmelidir.
3- Evinizde bulunan köpeklerin hayvanlarınıza hastalığı bulaştırmaması için köpeklerinizin iç dış parazit uygulamalarını ihmal etmeyin.
4- Kistli etleri köpeklerin çıkaramayacağı derinlikte gömülmelidir.
5-Kaynağını bilmediğiniz veya içerisinde leş bulunan sulardan içmeyiniz.
6- Dalağı olması gerekenden fazla büyümüş olan hayvanlara dokunmadan, Tarım İl Müdürlüğüne haber vererek imha edilmesini sağlayınız.
7- Köpeklere dokunduktan sonra ellerinizi iyice yıkayın.
Bu vesileyle; Mübarek Kurban bayramının ulusumuza sağlık, huzur, mutluluk, bolluk ve bereket getirmesi dileğiyle, bayramınızı kutlar, sağlıklı nice bayramlara ulaşmanızı temenni ederim. Saygılarımla.
Dr. Öğr. Üyesi Cemalettin AYVAZOĞLU