HANTAVİRÜS NEDİR?

Pandemi olarak dünyayı etkisi altına alan korona (Covid-19) virüsün etkisi geçmeden Çin´den gelen yeni virüs haberleri ?korona şekil değiştirdi´ gibi düşünülerek insanları daha da korkutmaya başladı. Ancak Hantavirüs belirtileri koronaya benzese dahi farklı bir virüs.

Hantavirüs (Hantavirüs pulmoner sendromu; Böbrek sendromlu hemorajik ateş), kemirgenler tarafından insanlara yayılan hayatı tehdit eden bir viral enfeksiyondur.

Nedenleri:

Hantavirüs; kemirgenler, özellikle geyik fareleri tarafından taşınmaktadır. Virüs idrar ve dışkılarında bulunur, ancak hayvanı hasta yapmaz. Farelerin yuvalarından veya dışkılarından kontamine toz içinde nefes alırlarsa, insanların bu virüsle hastalanabileceğine inanılmaktadır. Uzun süre boş olan evleri, barakaları veya diğer kapalı alanları temizlerken bu tür tozlarla temas edebilirsiniz. Ayrıca kedilerden insana bulaştığı da düşünülmektedir. Şu ana kadar yapılan araştırmalarda Hantavirüs insandan insana yayılmış gibi görünmemektedir.

Belirtileri:

Hantavirüs hastalığının erken belirtileri gribe benzer ve şunları içerir:

• Titreme
• Ateş
• Kas ağrıları

Hantavirüslü insanlar çok kısa bir süre daha iyi hissetmeye başlayabilirler. Ancak 1-2 gün içinde nefes almak zorlaşır. Hastalık hızla kötüleşir. Belirtiler şunları içerir:

• Kuru öksürük
• Genel rahatsızlık hissi ( halsizlik )
• Baş ağrısı
• Mide bulantısı ve kusma
• Nefes darlığı

Tedavi:

Hantavirüsü olan insanlar hastaneye, sıklıkla yoğun bakım ünitesine kabul edilir.

Tedaviler şunları içerir:

• Oksijen
• Ağır vakalarda solunum tüpü veya solunum makinesi
• Kana oksijen eklemek için özel makineler
• Semptomları tedavi etmek için diğer destekleyici bakım.

Hantavirüs, hızla kötüleşen ciddi bir enfeksiyon olup hastada kalp, akciğer ve böbrek yetmezliği meydana getirerek ölüme yol açabilir. Agresif tedavide bile, akciğerlerinde bu hastalığa sahip olan insanların yarısından fazlası ölebilir.

Hastalığın Önlenmesi:

• Kemirgen idrarına ve dışkılara maruz kalmaktan kaçının.
• Bol bol su için.
• Kamp yaparken, bir zemin örtüsü veya ped üzerinde uyuyun.
• Evinizi temiz tutun. Farelerin potansiyel yuvalama alanlarını ve mutfağınızı temizleyin.

Kemirgen idrarı veya dışkı ile temasın mümkün olduğu bir alanda çalışmanız gerekiyorsa, Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri´nden (CDC) aşağıdaki önerileri izleyin:

• Kullanılmayan bir kabini, kulübeyi veya başka bir binayı açarken, tüm kapıları ve pencereleri açın, binayı terk edin ve alanın 30 dakika boyunca havalanmasını bekleyin.
• Binaya geri dönün ve yüzeylere, halıya ve diğer alanlara dezenfektan püskürtün. Binayı 30 dakika daha bırakın.
• Fare yuvalarını ve dışkılarını% 10´luk bir klorlu ağartıcı veya benzeri bir dezenfektan ile püskürtün. 30 dakika bekletin. Lastik eldiven kullanarak malzemeleri plastik torbalara koyun. Torbaları kapatın ve çöp kutusuna veya bir yakma fırınına atın. Eldivenleri ve temizlik malzemelerini aynı şekilde atın.
• Potansiyel olarak kontamine olmuş tüm sert yüzeyleri bir çamaşır suyu veya dezenfektan çözeltisiyle yıkayın. Alan iyice dekontamine olana kadar vakumlamaktan kaçının. Ardından, ilk birkaç kez yeterli havalandırma ile vakumlayın. Cerrahi maskeler bir miktar koruma sağlayabilir.
• Ağır bir kemirgen istilasınız varsa, bir haşere kontrol şirketini arayın. Özel temizleme ekipmanlarına ve yöntemlerine sahiptirler.

Dr. Cemalettin AYVAZOĞLU

Ardahan Üniversitesi

Nihat Delibalta Göle MYO