75 yıl içinde 3 defa sürgüne reva görülen bu zor koşullara rağmen örf, adet gelenek ve göreneklerinden taviz vermeyen, komünizm rejim baskılarına rağmen Türk kimliği ile övünen başı dik bir topluluktur Ahıskalı Türkler.
Ahıskalı Türkler 75 yıl önce bugün sürgün edildi
75 yıl içinde 3 defa sürgüne reva görülen bu zor koşullara rağmen örf, adet gelenek ve göreneklerinden taviz vermeyen, komünizm rejim baskılarına rağmen Türk kimliği ile övünen başı dik bir topluluktur Ahıskalı Türkler.
75 yıl önce 14 Kasım 1944 yılında vatanlarından koparılan sürgün adı altın etnik bir kıyıma maruz kalan Ahıskalı Türkler
75 Yıldır Vatan Hasreti Çekiyor
Diktatör Joseph Stalin liderliğindeki Sovyetler Birliği, 14 Kasım 1944´te Gürcistan´ın Ahıska bölgesinde yaşayan on binlerce Ahıskalı Türk´ü "sınır güvenliğini tehdit ettikleri" gerekçesiyle sürgün etti. Hayvan Trenlerin hayvan taşıyan vagonlarına bindirilen ve zor koşullarda sürgüne zorlanan Ahıskalı Türkler Sovyet topraklarında dört bir tarafa dağıtıldı.
"Ahıska Türkleri" kavramı, o milletin etnik özelliklerinden ziyade coğrafi konumlarına işaret eder. Ahıska Türklüğü, Anadolu Türklüğünün doğal bir uzantısıdır.
1829 Edirne Anlaşması ile Rusya egemenliğinde kalan Ahıska Türkleri, 115 yıl sonra dönemin Sovyetler Birliği Lideri Josef Stalin´in iskân ve sınır politikaları yüzünden büyük bir dram yaşadılar.
Sovyetler Birliği Devlet Savunma Komitesi´nin 1944 tarihli kararı, Ahıskalı Türklerin stratejik konumları itibarıyla Stalin tarafından Birlik için tehdit olarak görüldüklerinin kanıtı niteliğindedir. İkinci Dünya Savaşı´nda (1939-45) evlatlarını Sovyet ordusunun emrine veren Ahıska Türkleri, Devlet Savunma Komitesi kararıyla bir gecede vatanlarından sürüldüler.
Ahıska Türklerinin 1944´teki mevcut nüfusu ve göçe zorlananlara dair veriler sağlıklı olmamakla birlikte; 86.000 Ahıska Türkünün
40.000´i Kazakistan´a, 30.000´i Kırgızistan´a, 16.000´i Özbekistan´a sürgün ettirildi.
Bağımsız kaynaklara göre, son derece kötü koşullarda sürülen Ahıska Türklerinin 20.000 kadarı yollarda yaşamını yitirdi.
1956 yılında Stalin´in ölümünden sonra, tıpkı Ahıskalı Türkler gibi sürgüne mahkûm edilen Çeçenler, İnguşlar ve Kürtlerin vatanlarına geri dönmelerine izin verildi. Yine de hiçbir neden göstermeksizin Ahıskalı Türklerin geri dönüşü engellendi.
Sınır güvenliğini tehdit ettikleri gerekçesiyle sürgüne tabi tutulan Ahıskalılar, 1989 yılına kadar Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan´da yaşadılar. Ancak Özbekistan ve Kırgızistan devletlerinin bulunduğu Fergana bölgesinde 1989´da yaşanan olaylar nedeniyle ikinci kez büyük bir göçe zorlandılar. İkinci sürgün, Ahıskalılar için daha büyük bir hayal kırıklığı ve parçalanmaya yol açtı.
1999 tarihi, Ahıska Türklerinin vatana geri dönüş umutlarının yeşerdiği bir tarihti. Avrupa Konseyi´nin, Gürcistan´ın üyeliğe kabulünde Ahıska Türklerinin geri dönüşünün gerçekleştirilmesini ön koşul olarak koyması son derece önemli bir gelişmeydi. Fakat Gürcistan´ın 2011 yılında tamamlaması gereken süreci özellikle Ermeni diasporasının baskılarıyla ağırdan alması ve engeller çıkarması sonucu Ahıska Türklerinin geri dönüşü giderek daha da zorlaştı.
2008 yılında dönemin Gürcistan hükümeti, Ahıska Türklerinin dönüşü için başvuruları kabul etmeye başladı. Yaşanan sıkıntılar ve koşulların zorluğu nedeniyle yalnızca 14 bin Ahıska Türkü geri dönüş için başvuruda bulundu. Bu noktada altı çizilmesi gereken bir başka husus, 2014 yılı itibariyle sadece 1.254 kişiye "vatana geri dönüş statüsü" verildi, ama öz vatanları olan Ahıska bölgesindeki yerlerine değil. Yılda sadece 3 aileyi geçmemek koşuluyla Ahıska´daki topraklarına dönmelerine kota getirildi. Gerçi dönenlere de çalışma veya normal yaşam koşul hakları verilmedi. Hal böyle olunca da Ahıskalı Türkler Ahıska dışındaki Gürcistan topraklarında yaşamak istemiyorlar. Ahıkalı Türkün davası Ahıska´dır. Bu rakam, mevcut koşullar değerlendirildiğinde ancak sembolik bir değer görmeye mahkûmdur. Şuan Ahıska bölgesine gelebilen Türk aile hane sayısı yaklaşık 36´dır.
Bulundukları coğrafyada yaşanan sorunlardan, krizlerden, kırılganlıklardan en ciddi yarayı Ahıska Türkleri aldı. Özellikle çatışma alanlarında, gerilimin arttığı dönemlerde Ahıskalılar kolay hedef haline gelebildiler.
Daima bir güvenlik tehdidi algısıyla yaşamak zorunda kalmaları, Ahıskalıları birbirine daha da kenetledi. Parçalanan aileler, Asya´nın çeşitli bölgelerinde ve zorunlu iskan alanlarında ortaya çıkan sıkıntılar nedeniyle sürgünü görenler ve sonraki nesiller, büyük bir toplumsal travma yaşadılar. Bu duygunun en az hissedildiği yer, Anadolu coğrafyasıydı.
ABD, Türkiye, Rusya, Kırgızistan, Azerbaycan, Kazakistan, Özbekistan, Ukrayna, Kıbrıs ve Gürcistan´da yaşayan Ahıskalı Türklerin sorunları 75 yılda çözülemedi.
